งบดุล Balance Sheet

Indian Wedding and Balance Sheet
( กดดูเรื่องราวที่รูป)
 
(  หมายเหตุ อินเดียมีกฎหมาย ห้ามเรียก สินสอด Dowry จากฝ่ายหญิง นานแล้ว แต่วันนี้ ผู้หญิงก็ยังต้องยอมจ่าย สินสอด หรือตกลงจ่ายและ  มีการผิดข้อตกลงถูก ฆ่า ถูกเผา เป็นข่าวอยู่ทุกๆวัน( ถ้าอยากรู้ว่าจริงไม่จริงลองกดดูแต่ อาจทำให้โศรกเศร้าหดหู่ได้ )    หญิงไทยจึงไม่ควรเรียกร้อง สินสอดชายไทย มากนัก )
 
หลังจาก ดู Indian Wedding and Balance Sheet แล้วจะได้ความเข้าใจ อย่างอินเดียง่ายๆว่า

1.ที่ว่า รวย อยากรู้ว่า รวยเท่าไร (บอก ตัวเลขเป็นเงิน ชัดๆ ง่ายๆ )
2. ที่ว่า รวย อยากรู้ว่า รวยอะไร ( รวย เงินสด รวยที่ดิน รวยหุ้น ฯลฯ)
3. ที่ว่ารวย อยากรู้ว่า รวยจริงไม่จริง เพียงใด ( ของตัวเองเท่าไร ของคนอื่นเท่าไร กู้มาเท่าไร )

อินเดีย จึงบอก ส่งงบดุลมา นายจ๋า ฉัน อ่าน งบดุลปุ้บ รู้ทันที ไม่ต้องคุยกันยาว ไม่ต้องเสี่ยงผิดใจวันหลัง ต้องฆ่ากัน เผากัน ! ( ลำเลิกบูญคุณ เสียด้วย )
ดังนั้น ใน วิชาการบัญชี
รายงานการเงิน Financial Statements ประเภทแรกสุด คือ งบดุล Balance Sheet

งบดุล คำว่า งบ นี่ เข้าใจได้ง่าย แปลตรงๆมาจาก
ภาษาอังกฤษ Sheet คือ (กระดาษ) รายการ รายงาน ส่วนคำว่า ดุล ( สมดุล ) แปลว่า เท่ากัน นี้ก็แปลมาจาก ภาษาอังกฤษ ว่า Balance ที่แปลว่า เท่ากัน ตรงๆนี่แหละ

ปัจจุบัน ภาษา ทางการของ Balance Sheet สำหรับฝรั่ง คือ
Statement of Financial Position   ( ทั้ง FASB มาตรฐานบัญชี สหรัฐ และ IFRS มาตรฐานบัญชีสากล ) คือ แปลตรงๆแล้ว คนทั่วๆไปก็ พอรู้เรื่องเลยว่า เป็น รายงานสถานะทางการเงิน ( ว่า รวยหรือ จน )

แต่ คำว่า Balance Sheet ก็ยังนิยมใช้กันเป็นปรกติ ในตำราทั่วๆไป เพราะใข้กันมาเนิ่นนานมาก สำหรับ ของไทย ภาษา เป็นทางการ ( มาตรฐานการบัญชีไทย ) ใช้ คำเดิม ว่า งบดุล  มาเนิ่นนาน  ( รายงานฐานะการเงิน )ไม่เปลี่ยนตาม ฝรั่ง ในปี ว 2011ก็ ให้เปลี่ยนแล้ว เป็น   "งบแสดงฐานะการเงิน"

ทำไมรายงาน ฐานะการเงิน บริษัท ( หรือ ของบุคคลทั่วไปก็ตาม ) ต้อง สมดุล เท่ากัน  Balance ? 
 ข้อเท็จจริง ก็เป็นเรื่องง่ายๆ ความจริงเป็นการรายงานสิ่งเดียวกัน แต่มองคนละด้าน ด้านหนึ่งมอง ทรัพย์สินทั้งหมดว่าเป็นอะไรบ้าง What ( Assets ) ด้านหนึ่งมองทรัพย์สินทั้งหมดนี้ว่า เป็นของใครบ้าง Whose ( Assets )
ตามปรกติ ในวิธีการ รายงานฐานะการเงิน ที่เป็นระบบระเบียบของบัญชี เขาจะแยก ทรัพย์สิน( ที่บริษัท หรือ เรา มี ในรูปแบบ ต่างๆ ออกมารวมใน ซีกหนึ่ง
 ( ปรกติ ซ้ายมือ ) เช่น ถ้า บริษัทมี ทรัพย์สิน อยู่ 10 ล้านบาท ก็จะรายงาน ว่า
ทรัพยฺสิน Assets 10 ล้าน บาท  ต่อจากนั้น ตามระบบ ก็จะ รายงานรายละเอียดว่าสินทรัพย์ ทั้งหมด เป็นอะไรบ้าง ( What Assets )ให้เข้าใจ ฐานะได้ชัดเจนขึ้น
เช่น ถ้ามีเป็นเงิน ฝากธนาคาร อยู่ 2 ล่าน บาท เป็นรถยนต์ มูลค่า 1ล้านบาท เป็นตึกที่ทำการ 5 ล้านบาท เป็น สินค้าไว้ขาย 2 ล้านบาท รวม 10 ล้านบาท ก็จะนำแสดงตามวิธีบัญชี

ทรัพย์สิน Assets
เงินฝากธนาคาร 2 ล้านบาท
สินค้า 2 ล้านบาท
รถยนต์ 1 ล้านบาท
ตึกที่ทำการ 5 ล้านบาท

ทรัพย์สิน รวม 10 ล้านบาท

นอกจากนี้ โดยธรรมชาติ ของทรัพย์สิน ทรัพย์สมบัติของเรา หรือ ของบริษัท ต้องมีที่มาที่ไป ว่าได้มาอย่างไร ใครเป็นเจ้าของ ( Whose Assets ) ถ้าทรัพย์สิน ทั้ง 10 ล้านบาท เป็นของบริษัท ทั้งหมด คือ เจ้าของลงทุนมาเองทั้งหมด เพื่อทำธุรกิจ ภาษาบัญชี เรียกว่า ทุน ใช้คำว่า Equity ระบบระเบียบบัญชี ก็จะแสดง ( นิยมอยู่อักฝั่ง ทางขวามือ หรือลำดับต่อไป ) ให้ทราบที่มาที่ไป

ทุน และ หนี้สิน Equity and Liabilities
ทุน 10 ล้านบาท
หนี้สิน -
ทุนและหนี้สิน รวม 10 ล้านบาท

ถ้ากรณีนี้ เจ้าของลงเงิน แค่ 5 ล้านบาท กู้ยืมมา 5 ล้านบาท
งบดุล ก็จะรายงานฐานะการเงินบริษัทนี้ ชัดเจน ในรูปบัญชี ดังนี้












สรุป ที่ว่า  Balance เพราะรายงาน สิ่งเดียวกัน แต่คนละแง่มุม เท่านั้นวิธีนี้จะทำให้ ทราบฐานะการเงิน ชัดเจนขึ้น เช่น บริษัท มี ทรัพย์สินอยู่ 100 ล้าน แต่ เป็นของ เจ้าของเพียง 50 ล้าน เป็นของเจ้าหนี้ ( กู้ยืมธนาคาร  50 ล้าน ) เปรียบเทียบกับ อีก บริษัท มีทรัพย์สิน 80 ล้าน แต่ เป็นทุน ( ของเจ้าของ) 70 ล้าน กู้ยืมมาเพียง 10 ล้าน ความแตกต่าง ฐานะการเงิน เห็นได้ชัดจากงบดุล

หรือ รูปแบบ ของทรัพย์สินเอง ก็ แสดงให้เห็น ฐานะการเงิน ชัดเจนขึ้น เช่น
บริษัท ก และ ข มี ทรัพย์สิน เท่ากัน 100 ล้าน แต่ บริษัท ก เป็นเงินสดเงินฝากธนาคาร 50 ล้าน สินค้า 50 ล้าน บริษัท ข เป็น โรงงานเครื่องจักร 90 ล้าน
สินค้า 10 ล้าน ความแตกต่างของ ฐานะการเงิน สองบริษัท เห็นได้ชัดเจน จากงบดุล

เช่นเดียวกับ กรณี Indian and Balance Sheet งบดุลแต่ละครอบครัว จะตอบคำถามว่า 1.รวยเท่าไร ( How Rich? ) 2.รวยอะไร( What Rich? ) 3.รวยจริงหรือไม่ ( Whose ? )ได้ชัดเจน

และ การรายงานฐานะการเงินนี้ เป็นการรายงาน ณ วันใด วันหนึ่ง ปรกติ วันสิ้นสุดของรอบบัญชี เช่น ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2552 เพราะ ฐานะการเงินของบุคคล ของบริษัท เปลี่ยนได้ทุกๆวัน จึงต้องเจาะจง ว่า เป็น รายงานฐานะการเงิน ณ วันใด เดือนใด ปีใด
ความเข้าใจความหมายงบดุล ของนักกฎหมายรุ่นเก๋ากึ้ก
ปพพ ม 1196 ..งบดุล ต้องมีรายการย่อแสดงจำนวนสินทรัพย์และหนี้สินของบริษัทกับทั้งบัญชีกำไรขาดทุน
ท่านจะปะปน บัญชีกำไรขาดทุน เข้าไป กับ งบดุล ซึ่งเป็นคนละรายงานทางการเงิน ที่แตกต่างกันมาก มีรูปแบบ วัตถุประสงค์แตกต่างกันมากมาย !